Romanya'nın ulusal havayolu şirketi Tarom'la uçmak genelde keyiflidir, ama her havayolu gibi bazen işler ters gidebilir. Eğer bir Tarom uçuşun saatlerce gecikti, iptal oldu, bağlantıyı kaçırdı ya da fazla rezervasyon yüzünden uçağa binemedin, ne kadar sinir bozucu olabileceğini bilirsin. İyi haber şu ki, bu sıkıntılardan dolayı tazminat alma hakkın olabilir. Bu rehberde, Tarom uçuşun kesintiye uğradığında ne yapman gerektiğini, Avrupa yasaları (EU Regulation 261/2004) ve Montreal Konvansiyonu kapsamında yolcu hakların neler olduğunu, 600€'ya kadar tazminat alıp alamayacağını nasıl kontrol edeceğini ve kötü bir durumdan en iyi şekilde nasıl faydalanacağını anlatıyoruz. Ayrıca seni Trouble Flight ile tanıştıracağız; hiç peşin ödeme yapmadan hakkını talep etmeni sağlayan harika bir hizmet. Haydi bu seyahat sıkıntısını daha sorunsuz bir yolculuğa ve belki biraz para kazanma şansına dönüştürelim!
Tarom (kısaca Transporturile Aeriene Române) Romanya’nın ulusal havayolu ve ana merkezi Bükreş’teki Henri Coandă Uluslararası Havalimanı (OTP). 1920'de kurulan Tarom, hâlâ faaliyet gösteren en eski havayollarından biri ve SkyTeam ittifakının bir üyesi. Tarom’un ağı, daha büyük havayolları kadar geniş olmayabilir ama Romanya’yı Avrupa ve Orta Doğu'daki birçok büyük şehirle bağlıyor. Havayolu, yaklaşık 8 yurt içi ve ~19 uluslararası destinasyona (2025 itibarıyla) uçuyor. Popüler rotalar arasında Bükreş–Londra, Bükreş–Paris, Bükreş–Roma, Bükreş–Amsterdam, Bükreş–İstanbul, Bükreş–Tel Aviv gibi hatlar bulunuyor ve daha fazlası. Ayrıca Cluj, Timișoara ve Iași gibi önemli Rumen şehirlerine hizmet veriyor, bu şehirleri başkent ve diğer yerlere bağlıyor.
Küçük bir taşıyıcı olarak Tarom, sık sık diğer havayollarıyla (özellikle Air France-KLM gibi SkyTeam üyeleriyle) bağlantılı uçuşlar için ortaklık yapar. Yani Tarom ile uçuyorsanız, yurtdışına seyahat ederken Paris-CDG ya da Amsterdam-Schiphol gibi merkezlerde aktarma yapmanız gerekebilir. Tarom, samimi hizmeti ve makul bir zamanında kalkış rekoru ile tanınır. Ancak, hava durumu, havalimanı sorunları, operasyonel problemler veya grevler nedeniyle aksamalar olabilir. Seyahatinizi etkileyen bu tür aksamalarda, ne yapmanız gerektiğini bilmek önemlidir.
Gayet iyi yönetilen bir havayolu olan Tarom'da bile yolcular ara sıra uçuş aksaklıkları ile karşılaşabilir. İşte Tarom yolcularının karşılaşabileceği en yaygın sorunlar ve bunların anlamı:
Uçuş Gecikmeleri: Kalkış veya varışta gecikmeler en sık karşılaşılan aksiliklerden biridir. Eğer Tarom uçuşunuz varış noktasına 3 saatten fazla gecikmeyle ulaşıyorsa, bu ciddi bir gecikme olarak sayılır. Uzun gecikmeler planlarınızı alt üst edebilir—toplantıları, etkinlikleri veya aktarma uçuşlarını kaçırabilirsiniz. Tarom'da gecikmeler teknik sorunlar, mürettebat planlaması ya da kötü hava şartları ve hava trafik kontrolü gibi dış etkenlerden kaynaklanabilir.
Uçuş İptalleri: Bu, Tarom'un uçuşu tamamen iptal etmesi durumudur. Bunu bazen bir gün önceden, bazen de havaalanındayken öğrenebilirsiniz. İptallerin nedenleri mekanik problemler, planlama kesintileri ya da havaalanı kapanmaları gibi olağanüstü durumlar olabilir. Tarom genellikle sizi alternatif bir uçuşa yönlendirmeye çalışır ama bu uçuş aynı gün içinde ya da ertesi gün olabilir.
Kaçırılan Aktarmalar: Eğer Tarom (ya da bir ortak havayolu şirketi) ile iki veya daha fazla bacaklı bir seyahat planı yaptıysanız (örneğin Iaşi → Bükreş → Londra), ilk bacağındaki bir gecikme aktarma uçuşunuzu kaçırmanıza sebep olabilir. Bu durumda aktarma havaalanında mahsur kalabilirsiniz. Sinir bozucu bir durum ama eğer tüm uçuşlar tek rezervasyon altında ise havayolu sizi yeniden rezervasyon yapmalı—ve eğer varış noktasında gecikme 3+ saat ise tazminat alma hakkınız olabilir.
Fazla Bilet Satışı / Uçağa Alınmama: Birçok havayolu gibi, Tarom da bazen fazla bilet satar (mevcut koltuk sayısından fazla bilet satar) çünkü bazı yolcuların uçuşa katılmayacağını varsayar. Ama eğer beklenenden fazla yolcu gelirse, birileri uçağa alınmaz. Uçağa zorla alınmamak, özellikle biletin onaylanmışsa, gerçekten sinir bozucudur. Bu gibi durumlarda, havayolu genellikle önce gönüllü yolcular arar ama kimse gönüllü olmazsa bazı yolcuları seçerek uçağa almaz. Eğer Tarom'da böyle bir şey yaşarsan, AB kurallarına göre tazminat alma hakkın güçlüdür.
Bütün bu durumlarda, AB düzenlemeleri seni destekler çünkü Tarom bir AB havayoludur. Tarom, 3 saatten fazla rötar, iptaller, uçuş düzensizliklerinden dolayı kaçırılan bağlantılar veya uçağa alınmama durumlarında, AB Yönetmeliği 261/2004'e göre yolcuların tazminat talep edebileceğini kabul eder. Hadi bu ne anlama geliyor ve nasıl talepte bulunabilirsin, buna bakalım.
Eğer Tarom ile uçuyorsan ve ciddi bir gecikme, iptal ya da uçuş dışı bırakılma yaşarsan, AB Yönetmeliği 261/2004 (EC 261) seni koruyan ana yasadır. Bu düzenleme, tüm AB içinde, AB'ye giren ya da AB'den çıkan AB havayolları uçuşları için geçerlidir – yani her Tarom uçuşu bu kapsama girer (Tarom AB merkezlidir). EC 261'in sağladıkları şunlardır:
Standart Tazminat Miktarları: Uygun gecikmeler, iptaller veya uçağa alınmamalar için sabit bir tazminat ödemesi hakkına sahipsin. Miktar uçuş mesafesine bağlıdır ve kişi başı €250'den €600'e kadar değişir (bilet fiyatından bağımsız olarak). Özellikle:
€250 kısa mesafeli uçuşlar için, 1.500 km'ye kadar (örneğin Bükreş'ten Cluj'a veya Bükreş'ten Roma'ya ~1.160 km olan uçuşlar).
€400, 1.500 km ile 3.500 km arasındaki orta mesafeli uçuşlar için (örneğin: Bükreş - Londra 2.100 km, Bükreş - Paris 1.850 km, ya da Bükreş - Tel Aviv ~1.590 km).
€600, 3.500 km'den uzun uçuşlar için. (Tarom şu an transatlantik gibi ultra uzun uçuşlar yapmıyor, ama eğer bir gün Tarom veya Tarom rezervasyonlu partner uçuşuyla böyle uzun bir yolculuk yaptıysan, bu üst limit olurdu).
Bunlar nakit tazminat miktarları. İlginç şekilde, Tarom yolcularına bir seçenek sunuyor: nakit (ya da banka transferi) alabilir ya da yüksek değerli Tarom seyahat çeki veya havayolu milleri tercih edebilirsin. Örneğin, Tarom'un politikası kısa bir uçuş için nakit €250 verirken, €350 seyahat çeki sunuyor. Tarom ile yakında tekrar uçmayı düşünüyorsan seyahat çeki daha karlı olabilir, ama bir çeki kabul etmek zorunda değilsin – her zaman nakit ödeme talep edebilirsin, bu senin yasal hakkın.
Ne Zaman Hak Kazanırsın: Her gecikme ya da iptal otomatik olarak tazminat hakkı doğurmaz. EU261'in belirlediği özel şartlar var:
Son varış noktasındaki varış gecikmesi 3 saat veya daha fazla olmalı (iptaller için, ne kadar kısa sürede iptal bildirildiği ve alternatif ulaşımın nasıl sağlandığına bağlıdır).
Problemin havayolunun kontrolü veya sorumluluğu dahilinde olması lazım. Buna teknik sorunlar, personel eksikliği gibi durumlar dahildir. Ama olağanüstü durumlar – kötü hava koşulları, havalimanı kapanışları, güvenlik sorunları ya da hava trafik kontrolü grevleri gibi – bunlar havayolu tarafından tazmin edilmez (çünkü bunlar önlenemez olaylardır).
İptaller için, eğer Tarom sana en az 14 gün önceden haber verdiyse, tazminat almazsın (çünkü planlarını ayarlamak için yeterli zamanın oldu, ancak geri ödeme ya da yeniden rezervasyon hakkın var). Eğer 14 günden daha az bir süre önce haber verdilerse, tazminat alma hakkın olabilir ama seni orijinal uçuştan neredeyse aynı saatte varan farklı bir uçuşa yerleştirmeyi başardıysalar, farklı olur. Kalkış tarihine ne kadar yakın bilgilendirildiysen, o kadar çok tazminat senaryosu ortaya çıkar.
Biniş reddedilmesi durumunda, fazla rezervasyon ya da sınıf düşürülme (ödediğin sınıftan daha düşük bir sınıfa yerleştirilme) gibi nedenlerle, koltuğunu gönüllü olarak bırakmadığın sürece tazminat alma hakkın var. (Eğer bir voucher karşılığında daha sonraki bir uçuşa gönüllü olduysan, genelde nakit tazminattan feragat etmiş oluyorsun – bu yüzden rastgele bir teklifi kabul etmeden önce iyi düşün).
Geçerli bir rezervasyon/bilet ve zamanında check-in yapmış olman gerekiyor (genellikle kalkıştan en az 45 dakika önce, uçuş check-in'den önce tamamen iptal edilmediyse).
Bakım Hakkı: Parasal tazminatın yanı sıra, EU261, havayolunun uzun bir gecikme veya iptal durumunda sana bakmasını zorunlu kılıyor. Bu da demek oluyor ki Tarom, sana yemek ve içecek sağlamalı, eğer bir gece boyunca mahsur kaldıysan, otel konaklama ve otele ulaşım sağlamalı – veya zamanında sağlamadılarsa makul masrafları geri ödemeliler. Aksaklık sırasında yapılan harcamaların (yemek, taksi, otel) fişlerini her zaman sakla ki geri talep edebilesin. Gecikme kötü hava şartlarından kaynaklanıyor olsa bile (tazminat yok), havayolu hala bakım sağlamak zorunda.
Kaçırılan Bağlantılar Kapsamda: Eğer Tarom güzergahınızda bir bağlantı varsa ve ilk uçuştaki bir gecikme final varış noktasına 3 saatten fazla geç ulaşmanıza neden oluyorsa, direkt uçuş gecikmeleri gibi tazminat talep edebilirsiniz. Kullanılan mesafe, noktadan noktaya toplam yolculuk mesafesidir. Örneğin, Cluj - Bükreş - Amsterdam uçuşunu Tarom'la tek bir rezervasyonla yapıyor ve Cluj-OTP ayağındaki bir gecikme bağlantıyı kaçırıp Amsterdam'a 5 saat geç ulaşırsanız – bu bir tazminat talebidir (mesafe ~1.850 km, bu da €400 eder). Tarom, ilk ayağın kısa olduğunu iddia edemez – olay tüm yolculuğun gecikmesiyle ilgilidir.
Şunu unutma: Tazminat miktarları %50 azaltılabilir bazı yeniden yönlendirme durumlarında. Eğer Tarom sana alternatif bir uçuş sunup daha küçük bir gecikmeyle varmanı sağlarsa (örneğin, uzun bir rotada 5 saat yerine 3,5 saat gecikme), ödemeyi yarıya düşürebilirler. Ama genelde, uzun süreli gecikmeler veya büyük varış gecikmeleri olan iptaller için tam miktarı alırsın.
EU261 haklarını bilmek güç verir – yaşadığın rahatsızlığın bir parasal değeri olduğunu ve kanunun senin yanında olduğunu gösterir. Sıradaki, Tarom uçuş sorunlarının tazminat için uygun olup olmadığını nasıl anlayacağımız ve ne kadar talep edebileceğinizi göreceğiz.
Zor bir seyahat gününden sonra, muhtemelen “Bunun için gerçekten para alacak mıyım?” diye merak ediyorsundur. Tarom’dan tazminat alıp alamayacağını kontrol etmek için şu adımları düşün:
1. Temel Bilgileri Gözden Geçir: Neler olduğunu bir düşün:
Gecikme ne kadar sürdü? Eğer 3+ saat geç ulaştıysan, bu uygunluk için iyi bir işaret.
Sana bir sebep söylendi mi? Tarom, gecikme sebebini (teknik sorun, “operasyonel zorluklar”, hava durumu vb.) sana söyleyebilir. Eğer kötü hava ya da bir ATC grevi ise, tazminat büyük ihtimalle geçerli olmayacak. Ama teknik bir arıza ya da ekip problemi ise, büyük ihtimalle uygunsun.
İptal bilgisi ne zaman verildi? 2 haftadan daha önce = tazminat yok (ama yeniden rezervasyon ya da geri ödeme teklif edilmiş olmalıydı). 14 günden az süre kala = tazminat hakkı doğar, tabii alternatif uçuş (varsa) seni asıl plana göre çok daha geç ulaştırmışsa.
Bağlantılı uçuşu kaçırdın mı? Eğer evet, varış noktasına toplam gecikmeyi not et.
Uçağa alınmadın mı? İsteksiz bir şekilde çıkarıldıysan, kesinlikle uygunsun (zamanında geldiğini ve gerekli belgelerin olduğunu varsayarsak).
2. Bir Tazminat Hesaplayıcı Kullan: Durumunu hızlıca kontrol etmenin en iyi yolu bir online tazminat hesaplayıcı kullanmaktır. Örneğin, Trouble Flight’ın tazminat hesaplayıcısı Tarom uçuş numaranı, tarihini ve ne olduğunu girdiğinde, uçuş probleminin EU261 tazminat kriterlerini karşılayıp karşılamadığını ve ne kadar alabileceğini anında söyler. Bu araç, özellikle mesafe veya spesifik EU kuralları konusunda emin değilsen çok işe yarar—araç işi senin yerine halleder.
3. Tarom ile İletişime Geç (ya da Bir Uzman Halletsin): Eğer uygunsan, birkaç seçeneğin var:
Kendi Kendine Talep: Şikayetini direkt olarak Tarom'un müşteri hizmetlerine iletebilirsin. Uçuş bilgilerini ver, problemi anlat ve özellikle AB261 tazminat talebini belirt. Tarom'un web sitesinde tazminat taleplerini iletmek için özel bir bölüm bile var. İlgili belgeleri eklediğinden emin ol (rezervasyon onayı, biniş kartı, gecikmeyi kanıtlayan bir onay mektubu ya da varış zamanı ekran görüntüsü, masraf makbuzları gibi). Sonra... sabırlı ol. Havayollarının cevap vermesi ya da ödemeyi yapması haftalar veya birkaç ay sürebilir. Tarom sana kupon veya mil teklif edebilir – unutma, nakit talep etme hakkın var.
Talep Hizmeti Kullan: Eğer bu işler sana zahmetli geliyorsa ya da Tarom cevap vermiyorsa, Trouble Flight gibi bir hizmet devreye girebilir. Bu hizmetler havayoluyla tüm görüşmelerde uzmanlaşmıştır. Sadece uçuş bilgilerini verir ve bir yetkilendirme imzalarsın, ve onlar talebi senin adına takip eder. Trouble Flight örneğin “kazan-yoksa ücret yok” prensibiyle çalışır – yani önceden hiçbir ödeme yapmazsın, ve yalnızca tazminatı kazanırlarsa ödeme alırlar. Komisyonları tazminatın %25'i + KDV, başarıdan sonra ödemeden düşülür. (Örneğin, 400€ tazminatta, ücretleri 100€ + KDV olur, sana ise kalan ~300€+ kalır.) Eğer havayolu işi yokuşa sürer ve yasal işlem gerekirse, ek bir yasal ücret uygulanabilir – Trouble Flight toplam komisyonu tazminatın %50'si (KDV dahil) ile sınırlar. Bu kesinti büyük, ama yine de yarısı senin, ve onsuz havayolu ödeme yapmazsa hiçbir şey alamayabilirsin. En büyük avantajı stres yapmana gerek kalmaması – onlar evrak işleri, müzakereler ve gerekirse mahkemeyi halleder.
4. Zaman Sınırlarını Takip Et: Talep etmek için çok bekleme. EU261 talepleri Romanya'da (Tarom'un ana üssü) genelde uçuş tarihinden sonra 3 yıla kadar geçerli, ama ne kadar çabuk başlarsan o kadar iyi. Eğer Trouble Flight veya başka bir hizmetle ilerlemeyi düşünüyorsan, daha önce havayoluyla bir uzlaşma imzalamadığından emin ol.
Bu noktaları kontrol ederek, talep edip etmemeye karar vermen daha kolay olur. Birçok yolcu, talep etmeye değer €250, €400 veya €600 tazminatın farkında olmuyor. Birkaç dakikanı ayırmaya kesinlikle değer!
Daha somut hale getirmek için işte Tarom rota örnekleri ve olası tazminat miktarları EU261'e göre:
Bükreş (OTP) - Londra (LHR) – Mesafe ~2.100 km. Eğer uçuş 3+ saat gecikti ya da son dakikada iptal olduysa, €400 tazminat alırsın.
Bükreş (OTP) - Paris (CDG) – ~1.850 km. Büyük gecikme/iptal durumunda yine €400.
Bükreş (OTP) - Roma (FCO) – ~1.160 km. Bu kısa mesafe sayılıyor, yani €250 tazminat.
Bükreş (OTP) - Tel Aviv (TLV) – ~1.590 km. Tel Aviv AB dışında olsa da, Tarom bir AB havayolu olduğu için ve uçuş mesafesi €400 kategorisine giriyor.
Cluj (CLJ) - Bükreş (OTP) – ~308 km (Romanya iç hat). Eğer bu kısa uçuş 3 saatten fazla gecikirse (nadiren ama olasılık dahilinde), €250 alırsın.
Not: Bu miktarlar kişi başıdır. Yani sen ve seyahat arkadaşın bu aksaklığı yaşarsanız, her biriniz tam miktarı talep edebilirsiniz.
Artık ne alabileceğini ve bunu nasıl talep edeceğini bildiğine göre, gel bir Tarom uçuşundaki aksaklıklara karşı hemen işine yarayacak seyahat tüyolarına bakalım. Böylece aksaklığın yaşandığı gün durumu daha iyi değerlendirebilirsin.
Bir uçuş aksaklığı, seyahat planlarını altüst edebilir ama birkaç akıllı strateji işleri kolaylaştırabilir ve durumu tersine çevirebilir. Gecikmiş ya da iptal edilmiş bir Tarom uçuşuyla (ya da kaçırılan bir bağlantıyla) uğraşıyorsan işine yarayabilecek bazı pratik tüyolar burada:
Sakin ve Bilgili Ol: Öncelikle sakin ol, panik yapma. Bir hizmet masasına ya da kapı görevlisine git ve bilgi al. Gecikme/iptalin sebebi ne? Bu durum hava koşulları gibi birçok uçuşu etkileyen bir şey mi, yoksa sadece uçakla mı ilgili? Sebebi bilmek plan yapmana yardımcı olur (ve sonrasında tazminat talebinde de işe yarar). Tarom personeli, haklarını sana bildirmeli – uzun süre beklemek zorunda kalırsan yemek ya da otel haklarını da!
Yeniden Rezervasyon Seçenekleri (Diğer Havayollarını Sor): Eğer uçuşun iptal edilir ya da ciddi şekilde gecikirse, Tarom seni bir sonraki uygun uçuşa yeniden rezervasyon yapmalı. Bazen bu bir sonraki Tarom uçuşu olabilir (örneğin, günlük bir uçuşsa ertesi gün). Ama alternatif çözümler için nazikçe ısrar edebilirsin. Tarom SkyTeam'in bir parçası olduğundan, seni partner bir havayolunun uçuşuna yerleştirebilirler. Örneğin, eğer Bükreş-Amsterdam uçuşun iptal edilirse, Tarom seni aynı hattaki bir sonraki KLM uçuşuna rezervasyon yapabilir. İttifak dışında bile havayollarının interline anlaşmaları vardır – eğer Londra'ya acil gitmen gerekiyorsa ve Tarom'un seçenekleri sınırlıysa, örneğin British Airways veya Wizz Air uçuşlarına rezervasyon yapmalarını isteyebilirsin. Anahtar, belirli bir zamana kadar varman gerektiğini ifade etmektir. Nazikçe durumu anlatırsan, temsilciler küçük mucizeler yaratabilir.
Yakındaki Havalimanlarını Düşün: Bazen farklı bir havalimanından uçmak günü kurtarabilir. Diyelim ki Bükreş'te kar yağışı var ya da Tarom'un OTP'den kalkacak uçuşları yarına kadar dolu. O zaman Budapeşte, Sofya veya Viyana gibi yakın merkezlerden uçuş olup olmadığını kontrol edebilirsin. Radikal bir çözüm gibi görünebilir ama eğer zaman önemliyse (belki bir etkinliğe ya da toplantıya yetişmeye çalışıyorsun), başka bir havalimanına trenle ya da arabayla 6 saatlik bir yolculuk yapmak, Bükreş'te 24 saat beklemekten daha hızlı olabilir. Mesela, Batı Avrupa'ya ulaşmaya çalışıyorsan ve Bükreş'ten uçuşlar durdurulmuşsa, Budapeşte ya da Viyana'dan hızlı bir uçuş alternatif bir rota olabilir. Mümkünse her zaman havayolu ile koordinasyon sağla – bazen Tarom, özellikle büyük çaplı aksama durumlarında, biletini başka bir şehirden başka bir havayolu ile değiştirebilir. Eğer olmazsa, başka bir havalimanından ayrı bir bilet alabilirsin, ama masrafları ve zorlukları hesaba katmayı unutma. (Unutma, eğer iptal Tarom'un hatasıysa, Montreal Konvansiyonu kapsamında ya da 'zarar' olarak ekstra seyahat masraflarını geri talep edebilirsin, bunu yakında konuşacağız.)
Diğer Ulaşım Seçeneklerini Bil: Bölgesel seyahatlerde, eğer kısa bir uçuş iptal edilirse, trenler ya da otobüsler sağlam bir yedek plan olabilir. Mesela, Bükreş'ten Kişinev'e uçuşun iptal olursa ve oraya ulaşman gerekirse, bir gece treni seni sabaha kadar oraya götürebilir. Ya da Romanya içinde bir iç hat uçuşu iptal edilirse, tren ya da araç kiralama seyahatini kurtarabilir. Bu, uçuş haklarından vazgeçeceğin anlamına gelmez – alternatif ulaşımı kullanabilir ve yine de yaşanan aksaklık için tazminat talep edebilirsin. Sadece uçuşla ilgili ne olduğunu kanıtlayan belgeleri sakla. Yolculuğunu tamamen kaybetmemek için bir B Planı olarak düşün, A Planı (tazminat talebin) ise daha sonra gerçekleşecek.
Tüm Belgeleri ve Makbuzları Sakla: Bu çok önemli. Boarding pass'ını ya da elektronik biletini ve Tarom'un sağladığı herhangi bir yazılı gecikme/iptal teyidini (genelde açıklama mektupları dağıtıyorlar – vermiyorlarsa talep et). Ayrıca, yaptığın harcamalar için makbuzları sakla: yemekler, içecekler, otel faturaları, taksiler, telefon görüşmeleri – aksaklık yüzünden almak zorunda kaldığın her şey. EU261 kapsamında Tarom makul harcamaları geri ödemek zorunda. Eğer Tarom yiyecek kuponları ya da bir otel sağlamazsa, kendine bakmak için makul bir miktar harcamaktan çekinme ve sonrasında bunu geri talep et. Makbuzlar bu süreci çok daha pürüzsüz hale getirir.
Nazik ama Kararlı Ol: Hava yolu çalışanları düzensiz operasyonlar sırasında genelde streslidir. Sakin ve nazik olmak onların sana daha fazla yardım etmesini sağlar. Ancak, haklarını savunmaktan çekinme: “EU261'in geçerli olduğunu düşünüyorum” ya da “Konaklama masraflarının karşılanacağını teyit edebilir misiniz?” gibi ifadeler kullanabilirsin. Bilgili olduğunu göstermek genelde daha iyi hizmet almanı sağlar. Hukuk uzmanı olman gerekmez, sadece temel bilgileri bil (artık biliyorsun!).
Bu tüyoları kullanarak, bir seyahat kabusunu genellikle ufak bir aksiliğe çevirebilirsin. Mesela, Bükreş'te beklenmedik bir gece geçirmek zorunda kalabilirsin (havayolu masrafını karşılar) ve ertesi gün eve dönerken cebinde bir tazminat çeki bulabilirsin. Ya da beklemek yerine seni daha hızlı ulaştıran farklı bir şehirden yeni bir rota keşfedebilirsin. Proaktif olmak her zaman işe yarar.
Tarom bir AB havayolu olduğu için AB yasalarına odaklandık. Ama Avrupa dışındaki uçuşlarda ya da seyahatin sırasında AB üyesi olmayan partner havayollarında sorun yaşarsan ne olur? İşte burada Montreal Sözleşmesi devreye giriyor. Montreal Sözleşmesi, uluslararası uçuşlar için temel hava yolcu haklarını belirleyen (135'ten fazla ülkede yürürlükte olan) bir küresel anlaşmadır. AB261 kadar net veya cömert olmasa da bilmekte fayda var:
Kapsam: Montreal Sözleşmesi gecikmeleri, iptalleri ve bagaj sorunlarını dünya çapında kapsar. AB261'in otomatik sabit ödemelerinin aksine, Montreal bir zarar tabanlı sistem üzerinden çalışır. Bu, eğer bir uçuş aksaklığından dolayı kaybın (maddi zararların) varsa, bu zararlar için geri ödeme talep edebileceğin anlamına gelir. Örneğin, uzun bir gecikme nedeniyle iadesiz bir otel rezervasyonunu ya da ödediğin bir turu kaçırdıysan, bu maliyetleri talep edebilirsin. Ya da bagajın çok geciktiği için yeni kıyafetler ve ihtiyaçlar almak zorunda kaldıysan, bu bir zarardır.
Tazminat Limitleri: Montreal, düzgün yuvarlak euro miktarlarını listelemez; SDR (Özel Çekme Hakları) adında bir para birimi kullanır. Basitçe söylemek gerekirse, gecikme zararları için limit yaklaşık 5.346 SDR'dir, bu da yaklaşık 7.000–8.000 ABD Doları (yaklaşık 6.000–7.500 €) yapar. Bu, aşırı durumlar için bir maksimumdur; kayıplarınızı belgeleyip kanıtlamanız gerekir. Bagaj kaybı/hasarı için limit daha düşük (yaklaşık 1.288 SDR, yani yaklaşık 1.500 €). Küçük bir rahatsızlık, örneğin size bir maliyet getirmeyen 3 saatlik bir gecikme için sabit bir tazminat tutarı yok - EU261'in aksine, Montreal'e göre talepte bulunabilmek için maddi bir kaybı göstermeniz gerekir.
Tarom Yolcuları İçin Ne Zaman Geçerli Olur: Eğer tamamen AB yargı yetkisinin dışında bir Tarom uçuşundaysanız (örneğin Tarom tamamen AB dışındaki iki ülke arasında bir uçuş gerçekleştirse - ki Tarom bunu pek yapmaz; daha çok yolculuğunuzun bir kısmını bir ortak havayolu şirketiyle yapıyorsanız), Montreal kuralları sizin için bir geri plan olabilir. Ayrıca, gecikme hava durumu gibi bir sebepten dolayı olursa (AB261'e göre bu 'olağanüstü' olduğu için tazminat ödenmez), Montreal'e göre, havayolu şirketi suçluysa veya gecikmeyi önlemek için tüm önlemleri almamışsa gerçek zararları talep edebilirsiniz. Pratikte, AB yolcuları EU261'e yaslanır çünkü kriterler karşılandığında bu daha kolay ve garantilidir. Ama Montreal, ek talepler için bilinmesi iyidir – diyelim ki, Tarom uçuş gecikmeniz bir gemi kalkışını veya pahalı bir safari rezervasyonunu kaçırmanıza neden oldu. EU261 size rahatsızlık için 250-600 € verirken, Montreal, bunların bazı kaçırılan gezi maliyetlerini (bu SDR limitine kadar) karşılayabilir, tabii belgeleyebilirseniz. Daha karmaşık bir yasal yol ve genellikle havayolu şirketinin talepler departmanına yazmayı veya hatta yasal işlem başlatmayı gerektirir, ama bu bir seçenektir.
Özetle, Montreal Konvansiyonu küresel hava yolculuğu sorunları için bir tür güvenlik ağı gibi – bu, havayollarının bir hatayı telafi etmek zorunda olduklarını garanti eder, hatta özel bir yerel yasa (EU261 gibi) olmasa bile. Bagaj konusundaysa en önemlisi: Tarom bagajınızı kaybeder ya da hasar verirse, Montreal bunun için hangi hak taleplerinde bulunabileceğinizi belirleyen çerçevedir (o yüzden bagaj PIR raporlarınızı ve kaybolan eşyalar listesini saklayın). Ama uçuş gecikmeleri ve iptallerinde, Tarom yolcuları genelde daha net olan EU261 haklarıyla muhatap olur, çünkü bunlar genelde daha az uğraştırıcı bir şekilde tazminat almanızı sağlar.
Artık Tarom uçuşunuz planlandığı gibi gitmediğinde hangi haklara sahip olduğunuzu biliyorsunuz. Sıradaki adım aslında o tazminatı almak. Tabi ki talebi kendiniz yapabilirsiniz ama bu süreç bazen zaman alıcı olabiliyor. Havayolları yanıtları geciktirebilir, geçerli talepleri "olağanüstü durumlar" diyerek reddedebilir ya da size nakit yerine kupon teklif edebilir. Eğer havayolu bürokrasisiyle uğraşacak zamanınız veya sabrınız yoksa, işte burada Trouble Flight devreye giriyor.
Trouble Flight bu tür talepleri ele almakta uzmanlaşmış bir uçuş tazminat servisi. İşte Tarom uçuşunuzdaki sorun için onlardan yardım almayı düşünebileceğiniz bazı nedenler:
Kolay Tazminat Hesaplayıcı: Daha önce de bahsedildiği gibi, Trouble Flight hızlıca tazminatınızı kontrol etmeniz için ücretsiz bir çevrimiçi araç sunuyor. Bu stresten uzak bir başlangıç noktası – uçuş numaranızı ve tarihini girin, EU261 altında nitelikli olup olmadığınızı ve ne kadar talep edebileceğinizi öğrenin. Bu size anında bir netlik kazandırır.
Ön Ödeme Yok: Hizmet kazan-kazan modelinde çalışıyor. Yani, havayolundan tazminatınızı başarıyla almadıkça asla bir şey ödemezsiniz. Başarısız olabilecek bir talebe para harcama riski yok. Trouble Flight, Tarom ile iletişim kurar, talebi doğru şekilde iletir ve takip eder.
Uzman Müzakereciler: Bu hizmetlerin arkasındaki ekip hukuki detayları ve havayollarının ödeme yapmaktan kaçınmak için kullandıkları taktikleri çok iyi bilir. Tarom gecikmenizi olağanüstü durumlar nedeniyle olduğunu iddia ederse, Trouble Flight ekibi, aksi kanıtlar sunulursa buna itiraz edebilir. Benzer durumlarla çok kez karşılaştılar, bu yüzden sizin adınıza etkili bir şekilde nasıl savunma yapacaklarını biliyorlar.
Gerekirse Hukuki Destek: En iyi durumda, Tarom birkaç e-postadan sonra tazminatınızı öder. Ancak açıkça geçerli bir talep olduğunda bile havayolu reddederse, Trouble Flight konuyu tırmandırabilir. Ortak avukatlarla çalışıyorlar ve gerekli olduğunda haklarınızı savunmak için yasal işlem başlatabilirler. Yalnız bir yolcu olarak, bir havayolu ile mahkemeye gitmek göz korkutucu (ve pahalı) görünebilir. Ama bu hizmetle, o sıkıntıyı onlar üstlenir – ve dava mahkemede kazanılırsa ek ücret alırlar. Trouble Flight'ın politikası şeffaftır: standart komisyon, tazminatın %25'i + KDV'dir, ve bir dava gerekiyorsa, ek bir ücret (%25 daha) uygulanır, %50 toplamıyla sınırlı. Tazminatın yarısından fazlasını asla almazlar, böylece her zaman emeğiniz için bir şey alırsınız. Esasen, mahkemede kaybetme riskini üstleniyorlar; kazanılmadıkça ödeme yapmazsınız.
Sana Zaman ve Stres Kazandırır: Belki de en büyük fayda, ne kadar zaman ve sıkıntı tasarruf ettiğindir. Olayı devrettikten sonra hayatına devam edebilir ve güncellemeleri bekleyebilirsin. Pek çok yolcu, kafalarının rahat olmasının komisyon ücretine fazlasıyla değdiğini düşünüyor. Ayrıca, formlar ve resmi mektuplardan nefret eden biriysen, işi başkasının yapması büyük bir rahatlık.
Hayal et ki Bükreş'ten Londra'ya bir Tarom uçuşun son dakikada iptal edildi. Önemli bir toplantıya yetişmek için başka bir havayolundan yeni bir bilet almak zorunda kaldın ve bu yeni uçuş için 300€ harcadın (Montreal kapsamında geri talep edebilirsin), ayrıca iptal için 261 numaralı AB düzenlemesine göre 400€ alacağın var. Önümüzdeki birkaç ay boyunca Tarom'la e-postalar arasında sıkışmak yerine, hepsini Trouble Flight'a gönderebilirsin. Onlar 400€'luk AB261 tazminatını kovalayacak ve muhtemelen ekstra 300€ masrafını talep etmen konusunda da rehberlik edecek. Eğer kazanırlarsa, ücretleri hariç parayı alırsın – ve hiç Tarom'la uğraşmak zorunda kalmazsın. Eğer kazanamazlarsa, sana hiçbir maliyeti olmaz.
Buradaki ton seni zorlamak için değil, böyle bir yardımın var olduğunu bilmeni sağlamak için. Özellikle olayın karmaşıksa ya da Tarom talebini görmezden geliyorsa, işi profesyonellere bırakmanın zamanı gelmiş olabilir.
Kimse seyahatinin bozulmasını sevmez. Gecikmiş ya da iptal edilmiş bir Tarom uçuşu planlarını mahvedebilir, stres yaratabilir ve hatta fazladan masrafa neden olabilir. Ama haklarını bilip elindeki araçları kullanarak kötü bir durumu lehine çevirebilirsin. Unutma, AB yasalarına göre genelde tazminat almaya hakkın var – bu da yaşadığın rahatsızlığın yükünü biraz hafifletecek para demek. İster kısa bir uçuş için 250€, ister uzun bir yolculuk için tam 600€ olsun, hakkını almak, “zamanım değerli” demenin bir yoludur. Ve bu açgözlülük değil – bu yasalar tam da havayolu şirketlerinin yolcuların zamanına saygı duymasını sağlamak ve bunu yapmadıklarında sana yardımcı olmak için var.
Tarom ile bir uçuş sorunu mu yaşadın? Sadece iç çekip geçme. Bir an durup hak kazandığını kontrol et (sana sürpriz olabilir). Evraklarını sakla, hem Avrupa hem de uluslararası kuralların arkanda olduğunu bil ve yaşadığın aksaklığı aşmak için konuştuğumuz ipuçlarını kullan. Ve eğer bunalmış ya da emin olamıyorsan, unutma ki Trouble Flight gibi hizmetler bu seyahat aksaklığını haklı bir talebe çevirmek için yanında.
Sonuçta Tarom'dan uçuş tazminatı almak sadece para meselesi değil – havayolu şirketlerini sorumlu tutmak ve yolculuğun üzerinde biraz kontrol geri kazanmakla ilgili. Güvenli yolculuklar ve gelecekteki uçuşlarının pürüzsüz geçmesi dileğiyle... ama geçmezse, artık ne yapman gerektiğini biliyorsun!