Uçuş gecikmeleri gerçekten sinir bozucu – özellikle de HiSky uçuşunuz zamanında kalkmadığı için mahsur kalmışsanız. Ama iyi haber şu ki, eğer HiSky'la bir uçuş gecikmesi yaşadıysanız, tüm o kaybolan zaman ve sıkıntılar için tazminat alabilirsiniz. Birçok yolcu, uçuş geciktiğinde veya iptal edildiğinde haklarından habersiz. İşte bu yazı, size bu süreci basit ve arkadaşça bir şekilde anlatacak. EU Regulation 261/2004 ve Montreal Konvansiyonu kapsamındaki yolcu haklarınızı anlatacak, gecikme sırasında neler yapabileceğiniz hakkında pratik ipuçları (örneğin, yeniden rezervasyon veya alternatif ulaşım bulma) verecek ve Trouble Flight'ın size nasıl kolayca tazminat talebinde bulunabileceğinizi göstereceğini anlatacak. Yazının sonunda büyük sorunun cevabını bileceksiniz – “HiSky gecikmesi için tazminat alabilir miyim?” – ve hak ettiğiniz parayı kaçırmamak için neler yapmanız gerektiğini öğreneceksiniz.
Öncelikle, HiSky'dan bahsedelim. HiSky, Doğu Avrupa kökenli, nispeten yeni bir düşük maliyetli havayolu şirketi. Aslında iki ayrı şubeden oluşuyor: biri Moldova merkezli, diğeri Romanya merkezli. HiSky'ın Moldovalı operasyonu, Moldova'nın Chișinău kentinde bulunuyor. Bu arada, HiSky Europe Romanya şubesi, Romanya'nın başkenti Bükreş'te bulunuyor ve ana üssü Henri Coandă Havaalanı ile yan üsleri Cluj-Napoca ve Timișoara'da bulunuyor. Pratik olarak bu, HiSky'ın bölgedeki birçok merkezden uçuşlar gerçekleştirdiği anlamına geliyor. Aslında, sekiz uçaktan oluşan bir filoya sahip olan HiSky, Bükreş, Cluj-Napoca, Timișoara, Satu Mare, Iași, Oradea ve Chișinău havalimanlarından uçuşlar gerçekleştiriyor ve 31 doğrudan rota ile 23 bağlantılı rotayı kapsıyor.
HiSky’in varış noktaları, Romanya iç hatlarından (Bükreş'ten Cluj'a) Avrupa çapındaki uluslararası uçuşlara kadar uzanıyor (Almanya, Fransa, İtalya, İngiltere, İsrail, vb.) ve hatta uzun mesafeli uçuşlara kadar. Yakın zamanda, HiSky Bükreş'ten New York'a direkt uçuşlar başlattı ve Romanya'dan ABD'ye direkt uçuş sunan tek havayolu oldu. Ayrıca Zanzibar ve Maldivler gibi tatil yerlerine charter uçuşları yapıyorlar.
Peki, HiSky uçuşun geciktiğinde bu neden önemli? Çünkü uçuş rotaları ve merkezleri, hangi yolcu hakları yasalarının geçerli olduğunu belirler. HiSky uçuşlarının çoğu, AB ülkelerinden (Romanya, Fransa veya Almanya gibi) kalkıyor ya da bu ülkelere varıyor; bu da Avrupa Birliği yolcu hakları düzenlemelerinin muhtemelen uçuşunuzu kapsadığı anlamına gelir. AB bölgesi dışındaki uçuşlar için (örneğin, Kişinev'den Tel Aviv'e bir rota), Montreal Konvansiyonu gibi uluslararası kurallar devreye girer. Havayolu ağını biraz bilmek, işler ters gittiğinde hangi hakları kullanabileceğinizi anlamanıza yardımcı olur. Şimdi bu hakları parçalayalım ki nelerden yararlanabileceğinizi bilin.
Gecikmiş bir uçuş nedeniyle beklemek kimsenin hoşuna gitmez, ama en azından yolcu hakları durumu biraz hafifletebilir. Hem Avrupa yasaları hem de uluslararası anlaşmalar bu durumlarda yolcuları korur. Bilmen gereken iki önemli düzenleme var: AB Tüzüğü 261/2004 (genellikle sadece “EU261” olarak adlandırılır) ve Montreal Konvansiyonu. Merak etme, bunu basit tutacağız:
Eğer HiSky uçuşun bir AB ülkesinden kalktıysa ya da HiSky’ın AB merkezli birimi tarafından gerçekleştirildiyse, AB Tüzüğü 261/2004 senin en büyük destekçin! Bu tüzük, uzun gecikmeler, iptaller ya da uçağa alınmama durumlarında havayolu şirketlerinin sana ne borçlu olduğunu açıkça belirtiyor. AB261’e göre, eğer uçuşun varış noktasına 3 saat ya da daha fazla bir gecikmeyle ulaşırsa, uçuş mesafesine bağlı olarak €250 ile €600 arasında sabit bir tazminat alma hakkın var. Olay basit: uçuş ya da gecikme ne kadar uzunsa, tazminat da o kadar yüksek. Mesela, kısa uçuşlar (1500 km’den az) genelde €250, orta mesafeli uçuşlar (~1500–3500 km) €400, ve uzun mesafeli uçuşlar (3500 km üzeri) €600 tazminat getiriyor. Ve bu kişi başına, unutma – yani herkes bu miktarı alabilir. AB diyor ki: "zamanın değerli!"
Şimdi, dikkat etmen gereken birkaç koşul var. En önemlisi 3 saat kuralı: 2.5 saatlik bir gecikme tazminat için yeterli değil, ama 3+ saatlik bir gecikme (varış saatine göre ölçülüyor) seni hak sahibi yapıyor. Ayrıca, gecikmenin havayolunun hatası olması gerekiyor (kontrol edilebilir durumlar). Eğer HiSky uçuşu, aşırı hava koşulları, hava trafik kontrol grevleri ya da HiSky’ın kontrolü dışındaki diğer olağanüstü durumlar nedeniyle gecikmişse, tazminat ödenmeyebilir. (Ama yine de yemek veya yeniden rezervasyon gibi destek alman gerekiyor– yakında bunlardan da bahsedeceğiz.) Ancak, gecikme uçaktaki teknik problemler, programlama hataları ya da ekip eksiklikleri gibi havayolunun kontrolündeki sebeplerden dolayıysa, bu durumda HiSky sana tazminat ödemek zorunda. Avrupa mahkemeleri bu kuralları oldukça sıkı yorumluyor, bu yüzden havayolları ödeme yapmaktan kolay kolay kaçamıyor, gerçekten kontrolleri dışında bir şey olmadığı sürece.
Paranın yanı sıra, EU261 havayolu şirketinin uzun gecikmelerde sana iyi bakması gerektiğini söylüyor. Bu da şu anlama geliyor: Eğer saatlerce beklemek zorunda kalırsan, havayolu sana bedava yemek ve içecek, iletişim için imkan (telefon görüşmesi ya da e-posta gibi) ve gerekiyorsa otel konaklama ve ulaşım sağlamalı, eğer bir gece kalman gerekiyorsa otele götürüp geri getirmeyi de içerebilir. Bunlara genelde “bakım hakkı” denir. Örneğin, Paris’ten Bükreş’e olan akşam HiSky uçuşun ertesi sabaha kadar gecikirse, HiSky bir otel ayarlamalı ve ulaşımını sağlamalı; bu süreçte yemeklerini de karşılamalı. Cebinden ödediğin her masrafın (fişlerini sakla, örneğin kendi yemeğini almak ya da otel rezervasyonu yapmak zorunda kalırsan ve havayolu onayladıysa) fişlerini mutlaka sakla, çünkü EU261 ve Montreal Konvansiyonu kapsamında bu masrafları geri alabilirsin. Özetle, eğer uçuşun ciddi şekilde gecikirse AB yasaları senin yanında: Aç bi’ şekilde veya bir bankta uyumaya terk edilmemelisin ve sonunda bu sıkıntı için birkaç yüz euro bile alabilirsin.
Peki ya HiSky uçuşun AB kurallarına girmiyorsa? (Mesela AB dışında tamamen olan bir rota, Türkiye’den Moldova’ya olan bir uçuş gibi) İşte burada Montreal Konvansiyonu devreye giriyor. Montreal Konvansiyonu, dünya çapındaki yolcuları korumak için 135’ten fazla ülke tarafından kabul edilmiş uluslararası bir antlaşma. Gecikmeler, iptaller ve bagaj problemleri gibi uluslararası uçuşları kapsıyor. HiSky, Moldova/Romanya merkezli olsa da uluslararası uçuş yapıyor, bu nedenle Montreal Konvansiyonu birçok rotasında geçerli olabiliyor (özellikle EU261’e dahil olmayan rotalar).
Montreal Sözleşmesi, EU261'e göre biraz farklı işliyor. Gecikme için sabit bir toplu ödeme vaat etmiyor; bunun yerine gecikme nedeniyle maruz kaldığın gerçek zararlar ve kayıplar için tazminat talep etmene olanak tanıyor. Düz bir şekilde söylemek gerekirse, gecikmenin sana neden olduğu maliyetleri geri alabilirsin – örneğin, iade edilemez bir otel rezervasyonunu kaçırdıysan, bir turu kaçırdıysan ya da yemekler ve plansız bir gece konaklaması için ekstra ödeme yapmak zorunda kaldıysan, bunlar gecikme nedeniyle oluşan mali zararlar. Bu masrafları talep ederken fiş veya kanıt sunman gerekiyor. Havayolunun sorumluluğu (sana geri ödemek zorunda kalabileceği miktar), anlaşma kapsamında belirli bir sınırla sınırlıdır. Şu anda, Montreal kapsamında gecikmeyle ilgili zararlar için maksimum tazminat yolcu başına yaklaşık 5,500 euro (yaklaşık 7,000–8,000 ABD doları değerinde) ile sınırlıdır. Bu sınır oldukça yüksek ve çoğu insanın ekstra masrafları bu sınırı aşmaz, ancak sınırsız talepleri önlemek için var.
Montreal Sözleşmesi hakkında hatırlaman gereken önemli bir şey, bunun durumdan duruma değiştiğidir. EU261'de 3 saatlik bir gecikme otomatik olarak örneğin 400 € ödeme hakkını tetiklerken, Montreal'e göre gecikmenin sana neden olduğu spesifik parasal kayıpları göstermen gerekiyor. Ekstra masrafların olmadıysa (belki sadece rahatsız oldun ya da zaman kaybettin ama para harcamadın), Montreal Sözleşmesi gecikme için seni hiç tazmin etmeyebilir. Daha çok geri ödeme ile ilgili, cezalandırıcı ya da rahatsızlık tazminatı değil. Yine de bu, güçlü bir koruma sağlar çünkü dünyadaki neredeyse tüm uluslararası uçuşlar, Avrupa dışındaki uçuşlar da dahil olmak üzere buna tabidir. Bu yüzden Chișinău'dan Dubai veya Tel Aviv'e giden HiSky uçuşun ciddi şekilde geciktiyse ve AB yasaları geçerli değilse, Montreal Sözleşmesi haklarına başvurabilirsin. Bunu kullanmayı düşünüyorsan her zaman bir talep oluştur ve tekrar söylüyorum, tüm olaydan kalan makbuzları sakla.
Özetle: EU261 ve Montreal Konvansiyonu arasında, HiSky yolcularının çoğu gecikmeli uçuşlarda bir tür koruma altında. AB yasası, uygun durumlarda net tazminat ve destek sağlıyor, Montreal ise uluslararası seyahatlerdeki zararlarınızı karşılıyor. Haklarınızı bilmek başka bir şey – ama o lanet gecikme başınıza geldiğinde ne yapmanız gerektiğini bilmek başka bir şey. HiSky uçuş gecikmesi yüzünden sıkışıp kaldığınızda atmanız gereken adımlara bir bakalım.
Havaalanındasınız ve HiSky uçuşunuzun geciktiğini görüyorsunuz... peki şimdi ne olacak? Kendinizi çaresiz hissetmek veya üzülmek kolaydır (ve evet, bu gerçekten üzücü!), ama durumu daha az sancılı hale getirmek ve daha düzgün bir deneyim için birkaç akıllıca hamle yapabilirsiniz – ayrıca gelecekteki bir tazminat talebine yardımcı olmak için de. İşte gecikmeli uçuşla başa çıkan yolcular için bazı pratik öneriler:
Bilgilen ve Havayoluyla Konuş: Gecikmeyi öğrenir öğrenmez, kalkış panolarına ve telefonunuza HiSky'dan gelen güncellemeler için göz at. Bilgi güçtür. HiSky müşteri hizmetleri masasına veya kapı görevlilerine yaklaşmaktan çekinme ve ne olup bittiğini sor. Bazen havayolları ayrıntıları gönüllü olarak paylaşmaz, ama gecikmenin sebebi ve beklenen kalkış zamanı hakkında kibarca sormak işe yarar. Gecikme uzadıkça, tekrar tekrar kontrol etmeye devam et. Ayrıca beklerken havayolunun hangi yardımları sağlayacağını (yemek kuponları, vb.) sor. Haklarınızı bildiğinizi göstermek, onların daha açık davranmasını teşvik edebilir.
Haklarını Bil (Yemek, İçecek, Konaklama): O Avrupa Birliği kurallarını hatırla! Eğer gecikme birkaç saati geçerse (genelde kısa uçuşlar için 2+ saat, uzun uçuşlar için 3+ saat), HiSky sana ikram veya yemek fişi vermek zorunda. Eğer gecikme geceye kadar uzarsa, otel konaklaması ve ulaşım sağlamalı. Eğer kendileri bir şey teklif etmezse, nazikçe hatırlatmak iyi bir fikir: “Bu gecikme için yemek fişi hakkım var mı?” Örneğin, eğer Bükreş Otopeni havaalanında fazladan 5 saat bekliyorsan, HiSky sana rahat etmen için yiyecek ve içecek sağlamalı. Eğer fiziksel olarak bunu organize edemezlerse (mesela gecikme açıklaması gece geç saatlerde, havaalanı restoranlarının kapandığı bir zamanda yapıldıysa), herhangi bir yiyecek ya da ihtiyaç için aldığın fişleri sakla ki daha sonra masraflarını geri alabil.
Tekrar Rezervasyon veya Rota Değişikliği Düşün: Eğer gecikme çok uzunsa ya da iptal edilirse, seçeneklerin var. AB kurallarına göre, uçuş iptal edilirse ya da 5 saatten fazla gecikirse ve seyahat etmeme kararı alırsan yeniden bir rota çizme ya da tam para iadesi hakkına sahipsin. Çoğu durumda, HiSky seni varış yerine götürecek bir sonraki müsait HiSky uçuşuna otomatik olarak yerleştirmeye çalışabilir. Ama ya bir sonraki HiSky uçuşu ertesi gündeyse ya da hiç yoksa? Havayolu şirketinden alternatif bir havayoluna seni yerleştirmelerini istemeye değer, özellikle eğer uçuş iptal edilmişse ya da büyük gecikmeler varsa. Mesela, Londra Stansted’den Kişinev’e olan HiSky uçuşun iptal olursa, belki seni başka bir taşıyıcı ile, örneğin Wizz Air ya da Air Moldova ile bir sonraki uçuşa yerleştirebilirler, eğer boş koltuk varsa. Havayolları bunu her zaman açıkça sunmaz ama talep edebilirsin – özellikle gecikme onların suçuysa. Eğer yapmazlarsa ya da yapamıyorlarsa, daha hızlı varmak için kendin başka bir havayolundan bilet satın almayı seçebilirsin. Sadece bunu yaparsan, HiSky biletin için (kullanmadığın için) iade alman gerektiğini ve belki de Montreal Konvansiyonu ya da seyahat sigortası altında iptal nedeniyle ekstra maliyeti talep edebileceğini unutma. Seyahatin ne kadar acil olduğu ile yeniden rezervasyon yapmanın zorlukları/maliyeti arasında bir değerlendirme yapmalısın.
Başka Ulaşım Araçlarına Göz At: Bazen başka bir uçak bulmak tek seçenek olmayabilir. Eğer yolculuğunuz kısa mesafeli ya da bölgesel bir seyahatse kara ulaşımını düşünün. Örneğin, HiSky'in Romanya içindeki bir uçuşu (diyelim ki Bükreş'ten Cluj'a) ciddi şekilde gecikmiş veya iptal edilmişse, bir sonraki uçuş saatlerce uzakta olabilir. Bazı durumlarda tren ya da şehirler arası otobüsle gitmek daha hızlı olabilir. Avrupa'nın tren ağı oldukça geniştir ve Bükreş'ten Cluj'a tren yolculuğu yaklaşık 8 saat sürebilir. Ama eğer uçuşunuz iptal edildiyse ve bir sonraki uçuş ertesi güne kadar yoksa, trene atlayarak daha hızlı varabilirsiniz. Aynı şekilde, birkaç yüz kilometre uzaklıkta olan şehirler arasındaki rotalarda araba kiralamayı ya da diğer mağdur yolcularla araç paylaşmayı düşünebilirsiniz. Geciken uçuşu almamaya karar verirseniz, özellikle iade bekliyorsanız, havayoluna mutlaka bilgi verin ve bu ek masraflar nedeniyle makbuzları saklayın. Bu şekilde masraflarınızı talep etme şansınız olabilir.
Gecikme Belgelerini Sakla: Gecikmeyle uğraşırken, boarding pass'inizi ve rezervasyon belgelerinizi sakladığınızdan emin olun. Gecikmeyle ilgili notlar almak da akıllıca olur: ne zaman başladı, ne kadar sürdü ve HiSky tarafından verilen bir neden (varsa) nedir? Havayolu gecikmeyle ilgili size e-posta veya mesaj gönderirse, bunları kaydedin. Bu belgeler, tazminat başvurusunda bulunurken oldukça faydalıdır. Eğer EU261 tazminatı başvurusu yaparsanız, uçuş bilgilerinizi (tarih, uçuş numarası, gecikme süresi vb.) vermeniz gerekecek. Bunları yazılı tutmak işinizi kolaylaştırır. Bazı durumlarda, müşteri hizmetleri masasında havayolundan gecikme ve nedenine dair yazılı bir onay isteyebilirsiniz. Bu zorunlu değil ama verirlerse harika bir kanıt olur.
Bu adımları izlersen, sadece zor bir durumu biraz daha katlanılır hâle getirmezsin, aynı zamanda tazminat alma yolunda kendini avantajlı bir konuma da yerleştirirsin. Bu arada, şu anda aklındaki o yanıt bekleyen soruya gelelim.
Kesinlikle — eğer durumun belirli kriterleri karşılıyorsa. HiSky uçuşun varışta 3 saat veya daha fazla geciktiyse ve EU Regulation 261/2004 kapsamına giriyorsa, büyük ihtimalle tazminat almaya hakkın var. HiSky, birçok uçuşu AB havaalanlarından gerçekleştiriyor (özellikle Romanya merkezinden), bu yüzden AB kurallarının gezine uygulanma ihtimali yüksek. Bu durumda, daha önce de belirttiğimiz gibi, uçuş mesafesine bağlı olarak kişi başı €250 ile €600 arasında tazminat talep edebilirsin. Bu tazminat senin yasal hakkın — havayolunun bir lütfu değil. Mesela, Frankfurt'tan Kişinev'e olan (HiSky tarafından işletilen) uçuşun seni 4 saat geç getirdiyse, bu >3 saatlik bir gecikme olur ve yaklaşık 1,400 km'lik bir rotada kişi başı €250 ödenir (eğer gecikme olağanüstü bir nedenden kaynaklanmıyorsa). Daha uzun bir rota örneği vermek gerekirse, Paris'ten Kişinev'e (~2,000+ km) olan uçuş 4 saat gecikirse, kişi başı yaklaşık €400 eder. Ve çok uzun uçuşlarda, mesela Bükreş'ten New York'a, 3+ saatlik bir gecikme €600 tazminat anlamına gelebilir. Burada anahtar nokta, gecikmenin önemli bir süre (3 saat veya daha fazla) olması ve havayolunun kendi hatalarından kaynaklanması.
Peki ya HiSky uçuşun AB yargı yetkisine tabi olmasa? Mesela, Chișinău'dan İstanbul'a bir uçuş (AB dışında kalkış yapan, AB üyesi olmayan bir hava yolu şirketiyle) EU261 kapsamına girmez. Bu durumda, EU sabit tazminatını talep edemezsin, ama gecikmenin neden olduğu maddi zararlar için Montreal Konvansiyonu kapsamında geri ödeme isteyebilirsin. Ama hadi gerçekçi olalım: Gecikme nedeniyle fazladan para harcamadıysan, Montreal Konvansiyonu’ndan fazla bir şey çıkmaz. Genelde, mesela, ayrı ödediğin bir bağlantıyı kaçırdıysan ya da gecikme yüzünden otel rezervasyonu yapmak zorunda kaldıysan, bu masraflar için talepte bulunabilirsin. Ayrıca, birçok yolcunun seyahat sigortası var ve bu sigorta uçuş gecikmelerini de karşılayabilir – bazen eğer gecikme yeterince uzunsa, seyahat sigortası sabit bir fayda ödeyebilir (örneğin, 6+ saatlik bir gecikme için $100 gibi) ya da cebinden çıkan masrafları karşılayabilir. Poliçeni kontrol etmekte fayda var.
Başka yaygın bir soru: “Uçuşun neden geciktiği önemli mi?” Evet, önemli. Eğer gecikme kötü hava koşulları, hava trafik kontrol sorunları, güvenlik uyarıları ya da başka olağanüstü olaylardan kaynaklanıyorsa, tazminat reddedilebilir AB kurallarına göre. Yine de bakım hakkınız var (yemek, vb.), ama HiSky, suç onların olmadığı için €250–€600 ödemek zorunda değil. Öte yandan, gecikme uçaktaki bir teknik arıza ya da ekip planlama karışıklığı gibi bir durumdan kaynaklanıyorsa, bunlar havayolunun sorumluluğu olarak kabul edilir ve tazminat hakkınız olur. HiSky genelde hatanın onlarda olduğunu açıklamaz – sadece “teknik sorunlar” diye üstü kapalı bir şeyler söyler. Ancak, “teknik sorunlar”havayolunun hatasıdır (çok öngörülemez ve nadir bir durum değilse). Sonuç: emin değilseniz, talepte bulunun. Birçok havayolu, “olağanüstü koşullar” diyerek talebinizi ilk etapta reddedebilir, ancak bu tartışmalı olabilir. Trouble Flight gibi bir hizmet kullanmak (birazdan tanıtılıyor) ya da süreci devam ettirmek, eğer gerçekten olağanüstü değilse bunu sıklıkla tersine çevirebilir.
Yani, eğer HiSky ile bir uçuşunuz geciktiyse, büyük bir ihtimalle tazminat alabilirsiniz. Şansı kaçırmayın – birçok kişi kötü şans deyip geçiyor ama yüzlerce euroyu masada bırakıyor olabilirsiniz. Peki bu parayı nasıl talep ediyorsunuz? İki ana seçeneğiniz var: Havayoluna kendiniz başvurabilirsiniz ya da profesyonel bir hizmetten yardım alabilirsiniz. Hadi kolay yoldan bakalım: Trouble Flight'in sizin için işin çoğunu yapmasına izin verin.
Havayollarıyla uğraşmak ve bürokrasi tam bir baş belası olabilir – formlar, mailler, hatta belki yasal anlaşmazlıklar. Geciken bir uçuşun stresini zaten yaşadıysan, bu hiç eğlenceli gelmeyebilir. İşte burada Trouble Flight devreye giriyor. Trouble Flight, yolcular adına uçuş tazminatı talep etme konusunda uzman bir şirket. Kuralları avucunun içi gibi bilen dostça uzmanlar olarak düşün; senin yerine havayoluyla mücadele ediyorlar ki sen uğraşma. Seyahat edenler için süreci kolay ve zahmetsiz hale getiriyorlar.
Olay kısaca şöyle işliyor: Trouble Flight, “kazanmazsak ücret yok” modeliyle çalışıyor, yani tazminat almayı başardıklarında ödüyorsun. Hiçbir peşin ödeme yapmadan talep sürecini başlatabiliyorsun. Uçuş detaylarını (örneğin HiSky uçuş numarası, tarih, ne olduğunu) onların web sitesinden iletiyorsun ve ekip tazminat hakkın olup olmadığını değerlendiriyor (EU261 veya Montreal gibi düzenlemelere göre). Eğer talebin uygun görünüyorsa, HiSky ile senin adına süreci yürütüyorlar. Bu süreçte tüm evrak işleri, iletişim ve gerektiğinde yasal işlemleri bile onlar üstleniyor. Kendi ekiplerinin dediği gibi, tazminatı hak etmek için gereken her şeyi onlar hallediyor, sen hiçbir detayı ya da ileri geri iletişimi dert etmiyorsun. Rahatla ve teknik detayları düşünmeden yoluna devam et.
Şimdi, diyebilirsin ki: Neyin karşılığında bu hizmeti veriyorlar? Trouble Flight nasıl para kazanıyor, ben baştan ödeme yapmıyorsam? Eğer davanı kazanırlarsa, alınan tazminat miktarından bir komisyon alıyorlar. Spesifik olarak, standart hizmet ücreti tazminatın %25'i artı KDV. Mesela, eğer sana €400 kazandırırlarsa, ücretleri €100 + o ücrete gelen KDV (Katma Değer Vergisi) olur. Kalan para senin. Eğer bir şekilde davayı kazanamazlarsa (belki havayolu gecikmenin hava durumu veya başka bir boşluk yüzünden olduğunu kanıtladı), hiçbir şey ödemezsin – işte bu kazan-kazan tarzı sözleşme. Trouble Flight'ın kazanması için teşvik var çünkü ancak bu şekilde ödeme alıyorlar, ve sen denemek için bir para riske atmıyorsun.
Bazen havayolları sıkı oynamayı seçip, haklı bir dava olsa bile ödeme yapmayı reddeder – böyle durumlarda Trouble Flight davayı ortak avukatlar yardımıyla mahkemeye taşıyabilir. Eğer yasal işlem gerekiyorsa, ek bir ücret var ama endişelenme: yasal işlemlerle bile toplam ücret tazminatın %50'si ile sınırlı (KDV dahil). Yani, dava mahkemeye gitse bile, minimum ödemenin en az yarısını alacağından emin olabilirsin. (Birçok dava o aşamaya ulaşmaz, ama bilmek güzel bir şey: ihtiyaç olursa senin adına uğraşacaklar ve o ekstra ücreti sadece mahkemede kazanırlarsa alacaklar.)
Trouble Flight kullanmak gerçekten çok kolay. Uçuş bilgilerin ve gecikme detaylarınla basit bir form dolduruyorsun; sadece birkaç dakikanı alır. Ellerindeki belgeleri (boarding pass, rezervasyon vs.) isteyebilirler – bunları saklamanı söylemiştik, hatırlıyor musun? Sonrasında, rahatla. Talebinin ilerleyişini güncel olarak sana bildirecekler. Çoğu talep havayolu şirketleriyle yazışmalar yoluyla çözülüyor, ama işler uzarsa, işin profesyonellere bırakıldığına emin olabilirsin. %25 komisyon karşılığında, birçok kişi yalnız başına bu strese ve zamana katlanmaktansa bunun değerli olduğunu düşünüyor. Sonuçta, tazminat alabileceğini bile bilmiyorsan, böyle bir hizmet olmadan hiçbir şey talep etmeyebilirdin – bu yüzden %75 almak (ücret kesildikten sonra) %0'dan çok daha iyidir.
Trouble Flight, bu tür hizmet sağlayan tek şirket değil, ama onlar şeffaflık ve verimlilikleriyle övünüyorlar. Ücretleri sektör standartlarına uygun ya da daha düşük ve bunu açıkça belirtiyorlar. Gizli ücret yok. Ve uzman oldukları için, havayollarıyla (HiSky gibi küçük olanlar dahil) nasıl başa çıkılacağını biliyorlar. İptaller ya da bagaj sorunları gibi diğer taleplerle de ilgileniyorlar – her şeyi görmüşler. Yolcu olarak bu, senin bir derdin daha azaldığı anlamına geliyor.
Uçağın rötar yapması hiç keyifli değil – planları mahvedebilir, strese sokar ve unutmak istediğin anılar bırakır. Ama olayın güzel bir yanı olduğunu bilmek, yani tazminat alma şansı, yaşananları biraz daha katlanılır yapabilir. Eğer bir rötar yaşadıysan, mesela HiSky yüzünden, sadece iç çekip geçme. Harekete geç. Artık biliyorsun ki EU261 gibi yasalar arkanda ve tazminat talep etmek imkansız bir şey değil. Bu, bir yolcu olarak senin hakkın ve her yıl binlerce insan bu tazminatlarını başarılı bir şekilde talep ediyor.
İster kendin talep etmeye karar ver, ister Trouble Flight gibi zahmetsiz bir hizmet kullan, asıl önemli olan şey uygunluğunu kontrol etmek. Bunu öğrenmek sana hiçbir şeye mal olmaz. Birçok kişi yaşadığı sıkıntı için para alabileceğini bile fark etmiyor. Havayolları (şaşırtıcı olmayan bir şekilde) bunu sana söylemek için acele etmiyor. Bu yüzden bilgili olmak çok önemli. Düşünsene, sen ve ailen HiSky ile yarım gün rötar yaptı ve kişi başı mesela 400 € alma hakkınız var – bu, bir çift için 800 € ya da dört kişilik bir aile için 1600 € olabilir. Az buz değil – bu para bir sonraki tatilinizi finanse edebilir ya da en azından kötü geçen seyahat gününün acısını çıkarmak için hoş bir jest olabilir!
Özetle, eğer HiSky uçuşun rötar yaptıysa, hakların ve seçeneklerin var. Burada verdiğimiz ipuçlarını kullanarak durumla başa çıkabilir, hak ettiğini talep etmeyi unutma, ve havayollarının borcunu unutmasına izin verme. Sen gecikmeye katlandın; şimdi alacaklarını mutlaka al. Tazminat kontrolü hızlı, risksiz ve çok kazançlı olabilir. Yani bir dahaki sefere “Üzgünüz, uçuşunuz gecikti” dediklerini duyduğunda ne yapacağını bileceksin – ve bu gecikmeyi biraz paraya çevirmiş bile olabilirsin. İyi yolculuklar, ve umarım bundan sonraki uçuşların sorunsuz geçer (ama değilse, ne yapacağını biliyorsun!).